گڕوگاڵێکی تری کوڕەکەم
ئومێدی کوڕەگەورەم، لە کۆلێژی
پۆلیسی
سوید مامۆستایە. من نازانم چ بابەتە وانەیەک دەڵێتەوە، بەڵام
دەزانم ئەو بابەتانەی باسیان دەکات، لە ئاستێکی باڵادان. سایتێکی بە ناوی
(kakaways.se)ەوە کردۆتەوە بۆ ئەوەی خولی تایبەتی بۆ
ئەوانە بکاتەوە کە پێویستیان پێی هەیە. ئەم بابەتەم لە پەیجەکەیدا، بە دەم بزەوە
خوێندەوە.. ئەگەر بابەتەکە ئەوە نەبێ سەرنجتان ڕابکێشێ، گلەییم لێ مەکەن چونکە
هەندێ جار قۆڕییاتی منداڵ بە لای باوکەوە شاکارە ئەگەرچی ئەم منداڵەش، پلەی
دەرچوون و دەرنەچوون بۆ خوێندکارە پۆلیسەکانیشی دادەنێ. ئەمەش بابەتەکەیە:
- حەکیم کاکەوەیس -
ململانێ، لە ڕووی دەروونییەوە
مێشکم بەتاڵ بوو.
لەگەڵ ئەوەشدا پڕ بوو لە خەیاڵی بێ سەروبەر. یەکەم بیرۆکە، کە بۆم هات ئەمە بوو: "بۆ خاتری خوا من خەریکی چیم!".
چۆکم دەلەرزین و دڵم بە توندی لێیدەدا و هەستم بە لاوازی دەکرد. دەمم وشک ببوو و
دەنگەکانی دەوروبەرم گممەیان دەهات و چاووم لە بۆشایی بڕیبوو... بۆشایی، بێ ئەوەی هیچ
ببینم. لە سەر بیرکردنەوە بەردەوام بووم "هەرگیز دووبارەی ناکەمەوە...
هەرگیز!". هەستم کرد دەوروبەرم دەسووڕا و هێڵنجم دەهات. بیرۆکە نەرێنییەکان
بەردەوام بوون و وەک منداڵێکی جینگز، دەیانقیژاند و بە مێشکمیاندا دەکێشا: "نەگبەت!
بە یەک لێدانی خپکردن (ضربة قاضية)، لە ناو چەپڵەڕێزانی بینەراندا دەڕمێیت!. چۆنت
بیر دەکردەوە؟! تۆ بۆ ئەوە نابیت بەشداری لە پاڵەوانێتی سویددا بکەیەت!". لە
شوێنێکی دووری ناخەوە، دەنگێکی تر هەبوو کە دەیچرپاند: "دەزانی چی! تۆ
ڕاهێنانی زۆرت کردووە و ئەگەر تەنها ڕێ بە
جەستەت بدەیت کاری خۆی بکا، ئەمەش بەسەر دەچێ".
ئارماند کراجینک (Armand Krajnc)، ئەو کوڕەی کە دوای چەند ساڵێک، لە بۆکسێندا بوو بە قارەمانی
جیهان، لە گۆشەی بەرانبەرمەوە، سەرکەوتە سەر سەکۆکە. هەموو شتێکی دەوروبەر، وەک
فیلمی لەسەرخۆ دەبزوا. ئەوجا زەنگ لێدرا.
ماوەی هەشت
حەفتە، پێکەوە، تیۆری دەخوێنین و ڕۆژی دە دەقیقەش ڕاهێنان دەکەین تا بزانین لە
کاتی تەنگانەدا، خەیاڵمان چی بەسەر دێ. کاریگەریمان لە سەری دەبێ و بەوەش لە
بارودۆخی گرنگدا توانای ڕەفتارمان دەبێ. بەڵام با جارێکی تر لەگەڵ ئارمەنددا بگەڕێینەوە سەر بۆکسێنەکە، تا گرنگی ڕاهێنانی
دەروونی بزانین.
چوومە ناو بازنەکەوە و ئیدی بەشێکی بیرکردنەوەم لەکار کەوت
و بەشێکیش بە ڕوونی کاری دەکرد. یەکێ لە بیرە هەرە بەهێزەکەم لە خولی دووەمدا بوو
کاتێ ئارماند ویستی بە دەستە چەپی لێم بدا. هەنگاوێکی خێرام بە لای چەپدا هاویشت و
بە دەستە ڕاست، لێدانێکی ستوونیم لیی دا. هەموو شتێک
فیلمی خاو بوو و هەستم کرد چۆن گرێکانی سەر دەستم بە دەسکێشەکەدا گەیشتنە پێستی.
زانیم توندم لێی دا و لەبەر هەر هۆیەک بووبێ دەنگی ڕاهێنەرەکەم، (ئۆکە)م بیر
کەوتەوە کە هەموو جارێ دەیگوت: "تۆ چ دەستە ڕاستەیەکی باشت هەیە! لێدانی
ڕاستت لە هەموو سویددا لە وێنەی نییە". ئارمان ڕما و لە بوورانەوەدا بوو.
نەمزانی چ قەوما و لە دەنگ و هاواری هاوڕێکانم و ڕاهێنەرەکەم بەئاگا هاتمەوە کە
دەیانگوت: تەڕەماش بچۆرە گۆشەی بێلایەنییەوە! لە هەمان کاتدا، دادوەرەکە ئاماژەی
بۆ گۆشەکە بۆ دەکردم و هاواری دەکرد بچمە ئەوێ. (من تەواو بەنج ببووم و ڕەق لە جێی
خۆمدا وەستابووم). بەئاگا هاتمەوە، چوومە گۆشەکە و لەوێوە دەمدیت چۆن ئارماند خۆی
بە پەتەکەوە دەگرت و بەکاوەخۆ دەکەوێتە سەر چۆک. دادوەر، بەرەو لای چوو و بە پێی
گێڕانەوەی بینەران، زۆر لەسەر خۆی دەیژمارد. من گوێم لە دەنگی نەدەبوو بەڵام چاووم لە لێوی بوو کە دەبزوان و پەنجەشی پیشان
دەدا تا دەریبخا گەیشتۆتە کام ژمارە. چوار، پێنج، شەش. ئارماند کەوتەوە سەر پێ. کە
دەستمان بە بۆکسێن کردەوە. هێرشی بۆ هێنام و دوای ئەوەی یەک دوو جار لە یەکترمان
دا، دیسان زەنگ لێی دا.
لە خولی سێیەمدا هاوسان بووین و پێ
دەچوو ئارماند هاتبێتەوە سەرخۆ، ئەوەش شتێ بوو، هەتا ئێستاش لێی سەرسامم. کاتێ
دادوەران بڕیان دا، ٧ بە ٧ دەرچووین. ئەوەش وا دەگەیەنێ کە ژمارەی لێدانەکان
بژمێردرێن. بە واتایەکی تر، دادوەرەکان، چەند لێدانیان لە هەموو گەمەکەدا تۆمار
کردووە، ئەوە بژمێرن. من بە یەک لێدان دۆڕاندم. ئەو لێدانەش پێش چەند چرکەیەکی
زەنگەکەی خولی سێیەم بوو. ئەگەر بەنج نەبوومایە هەموو خولەکانم دەبردەوە و زۆریش
ڕێی تێدەچوو بە لێدانی خپکردن براوە بوومایە یا بە لای کەمەوە لە گەمەکەدا بە
ڕێژەی زۆر براوە بوایەم.
ئەوە ساڵی ١٩٩٦ بوو و حەفتەی ٩ تا ١١ یاریم دەکرد و ساڵ لە
دوای ساڵ بەشداری بۆکسێنم دەکرد. منێک کە
ئەوەندە تاقیکردنەوەم هەبوو، چی وای کرد نەتوانم بە سەر مێشکی خۆمدا زاڵ بم؟ بۆچی
لە کاتی گەمەی جددیدا بە باشی یاریم نەکرد؟ هۆی سەرەکی ئەوە بوو کە ڕاهێنانی
دەروونیم نەکردبوو. حەفتەی ٢٢ سەعاتم بۆ ڕاهێنانی جەستەیی تەرخان کردبوو بەڵام
حەفتەی سفر سەعاتم بۆ ڕاهێنانی دەروونی تەرخان دەکرد. ئەوە گاڵتەجاڕی نییە، لایەنی
دەروونی ئەو هەموو گرنگییەی هەبێ، هیچی بۆ تەرخان نەکرێ؟
چەندین حەفتە بەر لە یارییەکە، کە قارەمانێتی سوید بوو، من
بەردەوام شڵەژابووم. گەلێ وزەم لە شتێکدا بەخەرج دەدا و خۆم بۆی شڵەژاندبوو، کە
مەحاڵ بوو کاریگەریم لە سەری هەبێ. جگە لەوەی ڕاهێنانی بۆ بکەم هیچی تر نەدەکرا.
مێشکم داستانی لە سەر داهاتوو دادەڕشت و بناغەی لە سەر ئەو ساتانە بوو کە تیایدا
دەژیام. زۆر جار بیرکردنەوەی کارەساتئامێز بوو و هەندێ جاریش بێمبالاتی. باوەڕم بە
خۆم دەهێنا کە ئەنجام هەرچییەک بێ گرنگ نییە. ئەو وزەیەی کە لە ترس و دڵەڕاوکێ بۆ
خراپڕەفتارکردنی داهاتوو بە خەسارم دەدا، دەبوو لە ڕاهێناندا، بۆ ئەو کاتەی کە
تێیدەکەوتم ، خەرجی بکەم. پێش هەموو شتێک، دەبوو بۆ کاتی بۆکسێنەکە پاشەکەوتی
بکەم.
ئامانجی ئەم بەرنامەیە ئەوەیە، ئەوەت پێ
ببەخشم کە خۆم پێم نەبەخشرا. کەرەسەی دەرکەوتن، لەگەڵ هەبوونی شڵەژانی ناخ و
ڕواڵەت. ئەوەش بەوە بەدەست دێ ڕاهێنان لە سەر قەبووڵکردنی بیر و هەستەکاندا بکەیت
و لە هەمان کاتدا بزانی بیر و هەستت چ کاریگەرییەکیان لە سەرت هەیە. ڕاهێنان وا
دەکا بتوانی بە تەواوی تواناوە، ئەگەرچی ترس و شڵەژان وەک جنۆکە لە پشت پەردەشەوە
هەبن، لەسەر پێی خۆت بوەستیت.
بیری لێ بکەوە کە بە گوێرەی بیرکردنەوە و هەستەکانت، کە
بەرهەمی مێشکتن و لە پشت پەردەوەن و کاریان بە ڕەفتارتەوە نییە، ڕەفتار بکەیت.
بیری لێ بکەوە ئەگەر بتوانیت فشاری قورس بخەیتە سەر جەستەت و بەرگەی ئازاری
ڕاهێنان بگریت و ئەنجامدانی کارەکە تەنها بە ئازار تێبگەیت، ئازار و هیچی تر، چ دەبێ!. ئەگەر بتوانیت تا ئەوپەڕی توانا فشار
بخەیتە سەر جەستەت و لە کاتی جددیدا، هەوڵت بۆ ئەوە بێ خۆت لە ئازار بپارێزیت.
ئەگەر بتوانیت لە سەدا سەد خۆت بۆ (ئێستا) و بۆ (ئەم شوێنە) تەرخان بکەیت. ئەگەر
بڵێم دەتوانیت هەموو ئەوانە بکەیت، ئایە دەتەوێ ئەوە ئەنجام بدەیت کە بۆ سەرکەوتن
پێویستە؟
بەرنامەکە بۆ هەموو کەس بەکەڵکە، بە تایبەتی بۆ ئەمانە:
-
وەرزشێک، کە بەربەرەکانێ و
ململانێی تێدا بێ.
-
ئەو پۆلیس و سەربازانەی کارەکانیان
مەترسی و بەرەنگاربوونەویان تووش دەبێ و دەکەونە بارودۆخێکەوە، لە کاتی شڵەژاندا،
پێویستی بە بڕیار و گۆڕانکاری هەیە.
-
ئەو ڕاهێنەرانەی کە دەیانەوێ
تێگەیشتن و زانیارییان زیاد بکا و بەوانەی بگەیەنن کە ڕاهێنانیان پێ دەکەن.
ئەم بەرنامەیە، کە بەم شێوەیەی خوارەوە داندراوە، بۆ هەموو
کەس دەگونجێ بە تایبەتی بۆ ئەوانەی سەرەوە:
حەفتەی ١-٢: چڕکردنەوەی بیرکردنەوە، لە ڕێی ژماردنی
هەناسەوە.
حەفتەی ٣-٥: ئەو بیرکردنەوە و هەستانە بناسیتەوە کە لە
مێشکتدا سەر دەردێنن.
حەفتەی ٦: چڕبوونەوە لە سەر دوو
وشە.
حەفتەی ٧: ڕاهێنان بۆ ڕێچکەبەستنی شڵەژان بەرەو دەرەوە.
حەفتەی ٨: ڕاهێنانی تێكەڵ بە خەیاڵکاری.
ڕەنگە بێزار بیت و هەستیت و کۆتایی بە ڕاهێنانەکەکە بێنیت.
بە دڵنیاییەوە، پێش ئەوەی دە دەقیقە تێپەڕێت، چەند جارێک بە هۆی بێدەنگییەوە بیر
لەوە دەکەیتەوە کە دەبێ تەلەفۆنەکەت تێکچووبێ. ئەوەش ئاساییە ئەگەر لە سەر
ڕاهێنانەکان سوور بیت. ئەگەر دەتەوێ دڵنیا بیت کە تەلەفۆنەکەت عەیبی نییە، دەکرێ
سەعات، بۆ یانزە دەقیقە بنێیتەوە. هۆکاری ئەوەی کە من قسە ناکەم ئەوەیە، قسەنەکردن
بەشێکە لە ڕاهێنانەکە و دەبێ تۆ خۆت سەفەرەکە بکەیت نەک تەنها گوێ لە من بگریت. ئاوها
زۆر ئاسانتر دەبێ.
هەر سەرکەوتوو بیت!
