قەومپەرستی، نابێتە پێچەوانەی مرۆدۆستی

پێ ناچێ پێچەوانەی ڕەگەزپەرستی (بە واتای قەومایەتی)ی میللەتێکی ژێردەستە، مرۆدۆستی بێ. ئەگەر وا بێ، دەبوو کوردی ناڕەگەزپەرست، نە شارپەرست بوایە نە عەشرەتپەرست و نە حیزبپەرست، کە هەرسێکان پەتای ناوخۆن و لە ڕەگەزپەرستی ترسناکترن. مادام لەو ڕووەوە لە کورد مرۆدۆستتریش نییە، خۆ دەبوو دوو دۆستیشی هەبا!. ئەوەندە مرۆدۆست بووین، لە ناخەوە دژی "کورد و کوردستان" هیتافمان دەدا و بانگەشەی برایەتیمان لەگەڵ ئینس و جندا دەکرد. بانگەشەی برایەتیی چینایەتی و دینایەتیمان دەکرد، بەڵام کە بە ئاگا هاتینەوە، خاکی ژێرمان فرۆشرابوو و هەر یەکەشمان کرابوو بە دوژمنی ئەوی تر. من پێم وایە ڕەگەزپەرستی – بە واتای قەومایەتی - پێچەوانەی ئامادەبوون بێ بۆ کرێگرتەیی و خاکفرۆشی، یا بڵێین: ئامادەبوونە بۆ دۆڕاندن و لەدەستدانی ئەوەی مرۆ پێی پیرۆزە!! ببوورن! بۆچوونەکەم، بۆ خۆشم توندە، بەڵام ئەگەر ئەوێ هەواری بێ، من بڵێم چی؟. دە تۆ وەک من بیر مەکەرەو و دەستی سۆز بە سەر عارەبە لێقەوماوەکانی کەرکووکدا بێنە، بزانە ئەنجامەکەی چۆن دەبێ!. 

لە تۆ باشتر دەزانم کە مرۆڤی زۆر باش لە ناو عارەبدا هەن و بە ڕاستی شەیدای زمان و بەلاغەتیانم، بەڵام ڕێیەکم پێ بڵێ بۆ دەستنیشانکردنیان! چ کۆد و ڕەقەمێک لە سەر باش یا خراپیان دانێین و چۆنی دانێین؟! کورد (باج)ی قورسی لە ڕێی ئەو دووبەختییەوە داوە: ئەم عارەبە وەک ئەوانی تر نییە!. کاتێ بەخۆمان زانیوە، ئەو هەرە باشە، خەریکی فەرهوود و کوردکوشتنە!. ئەوەی لە گەرمیان نەژیابێ و دراوسێی عارەب نەبووبێ، ئاسان نییە سەر لەو ئاڵۆزکارییە دەربکا!. لەو ڕووەوە، گلەیی لە عارەب ناکەم چونکە ئەوە نەریتیانە و ئاینیش هانیان دەدا، بەڵام کورد هەتا ئێستاش خۆپارێزی بە ڕەگەزپەرستی بزانێ، هەر ئەوە حاڵی دەبێ. ئیدی چۆن سەرفراز بێ؟.

لەو بەینەدا، نازانم لە دیواری چ هاوڕێیەک بوو بەرچاووم کەوت، لە (چەرچڵ)یان پرسیوە: چۆنە ئێوە هندستانتان، بەو گەورەییە و لەو دوورە داگیر کردووە، کەچی ئێرلەندای تەنیشت خۆتان داگیر نەکردووە؟.

ئەویش لە وەڵامدا گوتوویەتی: بۆ داگیرکردنی هەر وڵاتێک، پێویستمان بە دوو شت هەیە: زۆرینەیەکی نەفام و دەبەنگ، لەگەڵ کەمینەیەکی دەسەڵاتداری خۆفرۆش!. ئەو دووەش لە (ئێرلەندا) دەست نەدەکەوتن.

ئەوجا بیرم بۆ ئەوە چوو، بۆچی وڵاتانی ئەوروپا، بە گشتی، یەکتر داگیر ناکەن و دەچن وڵاتانی بەرفرەوانی ئەفریقیا و باشووری ئەمەریکا و ئاسیا و ڕۆژهەڵاتی ئاسیا داگیر دەکەن؟. نەدەکرا فەرەنسا، ئەو بەلجێکا بچکۆلەیەی تەنیشتی قووت بدا و بۆ داگیرکاری نەچێتە ئەو شوێنە دووارەنە؟!.

ئەو وڵاتانە، بۆچی وا بۆ داگیرکاری، هەمیشە ڕوویان لەو جیهانە دواکەوتووە فرەدین و فرەقەوم و فرەمەزەب و فرەخوایانە کردووە؟ ئەگەر دەوڵەتۆکەیەکی وەک کوێت لە لایەن وڵاتە پێشکەوتووەکانەوە، بە هۆی نەوتەوە بەرگری لێ نەکرێ، بە یەک ڕۆژ داگیر دەکرێ و ڕێی مانەوەی نادەن.

هۆڵەندا، کە لایەکی ئەفریقیای خوارووی داگیر کردبوو، هیچ نەبوایە دانیمارکی داگیر کردبا کە نزیکتر بوو.

بەڵام نا. دەبێ عیراقێک بکەوێتە ژێر دەستیانەوە، کە دەم و قوڕگی زۆرینەی دانیشتوانەکەی دەستاڕێکی دەبەنگی هاڕینی دروشمی هەمەجۆرە و کەمینە حاکمەکەشی خۆفرۆشە. دەبێ کوردستانێک داگیر بکرێ کە زۆرینەکەی غەرقی عەشقی سەرکردە بێ و نیشتیمان و نەتەوە بخاتە پەراوێزی پەراوێزەوە. کەمینەیەکیش، خۆیان بە سەد دەزگا فرۆشتووە، دەسەڵاتی بە سەریانەوە هەبێ. دانیمارک بە کەس داگیر ناکرێ. فەرەنسا، بە کەس داگیر ناکرێ. سوید و گرینلاند و ئایسلاند بە کەس داگیر ناکرێن. فینلەندەیەکی بچکۆلە، ڕووسیایەکی زەبەلاحی هێنایە سەر چۆک و دەستی لێ بەردا.

ئایسلاند، ساڵی ١٦١٥ لە لایەن ئەو باسکانەوە کە بۆ ڕاوە نەهەنگ چووبوون، لێیان بوو بە شەڕ. هەر ئەو ساڵە یاسایەکیان دەرکرد: "تووشی هەر باسکێک بوون، بیکوژن!".

ئەو یاسایە، تا پار، واتە تا ساڵی ٢٠١٥ هەڵنەوەشایەوە. بەڵێ، ماوەی ٤٠٠ ساڵ لە یاسای ئایسلاند جێگیر کرابوو. وڵاتی وا چۆن داگیر دەکرێ؟! ئەوانەی یاسای وایان دەرکرد، ڕەگەزپەرست بوون؟. نا، ئەوانە دەڵێن: ئایسلاند بە قوڕگی کەسدا ناچێ! ئێمەی کورد، بە تایبەتی کەرکووکییەکان کە تاڵاوی بەردەواممان بە دەست عارەبەوە چەشتووە، دەڵێین: "با عارەب لە کەرکووک دەربکرێن، چونکە داعشن". پێمان دەڵێن: "ئەوە بانگەشەی ڕەگەزپەرستییە!" تۆی داگیرکراو، ڕەگەزپەرست نیت و مرۆدۆستیت. ئایسلاندیی سەربەخۆ و ئازاد ڕەگەزپەرستن! دەبوو ئایسلەندییەکان دوو وانەی مرۆدۆستی لە کوردەوە فێر بن!! خۆزگەیان بە خۆت کە ڕەگەزپەرست نیت!!.

خوا سەر لەکەس نەشێوێنێ

لەم کاتەدا کە کورد دەوری بە مرگ تەندراوە و گیرۆدەی شەڕ بووە و لە ناویشەوە، خۆرەی تاڵان و خیانەت و نانبڕین و داخستنی دەرگای خوێندنگە لێی داوە، بۆ سەرقاڵکردنی خەڵکە ناڕازییەکە بێ یا هەر مەبەستێکی تر کە خوا دەزانێ چی لە پشتەوەیە، هەندێ لە شیعرەکانی (ئیمروئلقەیس - امرٶ القيس) دەستاودەست و دەماودەم دەکەن، چونکە ڕێک لە ئایەتی قورئان دەچن و بۆ ئەوانەی دژەدینن، کوورەهەنگی کلۆرەدارن و بۆ ئەوانەش کە لە ئیسلامەتیدا خۆیان لێ بووە بە ئەسەحابە، مایەی ڕق و کێنەن و ئەوانەش کە کەم یا زۆر شارەزان، بەشی ئەوە سەبریان نییە بەرگرییەکی عاقڵانە لە ئیسلام بکەن چونکە بیریان، تەنها لە سۆز و توندوتیژی و بڕیاری گردەبڕ و (سمعنا واطعنا) پێکهاتووە.

مامۆستا کرێکار، کە نموونەی ئەو دەستەیەی دواییە، لە خیتابێکدا داوای ملپەڕاندنی هەر کەسێ دەکا کە دژی ئیسلام ڕەفتار بکا و پێی وایە ئەوەش فەتوای ناوێ. ئەم فەتوا دژەفەتوایەی کرێکار لەوە ترسناکترە کە بە ساکاری بە سەریدا تێپەڕین. مامۆستا کرێکار بەو قسەیە دەیەوێ "تۆ" سەری هەرکەسێکت بوێ بیپەڕێنی و هەر ئەو بوختانەشت پێ دەوێ بڵێی کوفری کردووە!. ئیدی نە شایەد و نە دادگا و نە بەرگریلەخۆکردن و نە هیچ. لە لاکۆڵانێکدا بیگرە و بیکوژە و بڕایەوە!.

لەبەر ئەوەی ئەم بابەتە پەیوەندی بە ئەدەبیشەوە هەیە، حەزم تێی چوو. ئیمروئلقەیس دەڵێ:

"يتمنی المرء في الصيف الشتاء حتی إذا جاء الشتاء انكرە

فهو لا يرضی بحال واحد قتل الانسان ما اکفرە"

واتاکەی ئەمەیە: مرۆ بە هاوینان، ئاوات بۆ زستانان دەخوازێ، کە زستانیش دێ لێی بێزار دەبێ. سندانم لە مرۆ دا خۆ بە هیچ ڕازی نییە!.

لە قورئانیش، لە سوورەتی " عبس "دا دەفەرموێ:

"قتل الانسان ما اکفرە". لە تەفسیری ئایەتەکەدا "ما اکفرە" وەک پرسیار لێکدراوەتەوە.

(ئیمروئلقەیس)، هەر لەو شیعرەدا گوتوویەتی:

"اقتربت الساعة وانشق الاقمر من غزال صاد قالبي و نفر".

لە هەندێ سەرچاوەدا باسی ئەوە هەیە کە لەم شیعرەدا، (دنت الساعة) یە نەک (اقتربت الساعة)، بەڵام یەک واتایان هەیە.

لە سوورەتی (القمر)ی قورئانیشدا هاتووە: "اقتربت الساعة وانشق القمر("، کە لە دەقی شیعرەکەدا هەیە.

لێکچوونی تر زۆرن بەڵام پێم وایە هەر ئەوەندە بەسە و دیارە شیعرەکانی ئیمروئلقەیس و ئایەتەکان، چەند بە یەک دەچن، ئەوەش جێی سەرسوڕمانە ئەگەر ئەوە بخەینە حیسابەوە کە ئیمروئلقەیس پێش ئیسلام ژیابێ.

ئەگەر بهاتبا ئیمروئلقەیس دوای پەیدابوونی ئیسلام ژیابا، دەگوترا وەک زۆر نووسەری ئەم سەردەمە و پێشتریش، کە جاروبار ئایەتێکیان تێکهەڵکێشی نووسینیان کردووە، ئەویش کارێکی وای کردووە و مامۆستا مەسعوود محەمەدیش هەمان (قتل الإنسان ما أكفره)ی لە نووسیندا هەیە. بەڵێ دەگوترا ئەوانەی لە قورئان وەرگرتووە و کارەکە ئاسان دەبوو، بەڵام کە پێش ئیسلام ژیابێ، مەسەلە لە سوعبەت دەردەچێ و دەبێ لە باسەکە ورد بینەوە. ئایە قورئان سوودی لە شیعری ئیمرٶلقەیس وەرگرتووە؟. ئەگەر وایە، نە جبریل لە ئارادا دەمێنێ و نە پەیامێک بۆ پەیامبەر هاتووە و قسەکەی (یەزید)یش، لەوەدا ڕاست دەردەچێ کە دەڵێ:

"لعبت هاشم بالملك فلا  خبر جاء ولا وحي نزل"!.

لە لایەکی ترەوە، ئەگەر ئیمروئلقەیس پێش ئیسلام وای گوتبێ و لێکچوونەکان ڕاست بن، دەبێ لەو کاتە بکەوینە گومانەوە کە قورئان کۆکراوەتەوە، کە دەکاتە سەردەمی عوسمان و دەشێ شتی دەرەوەی قورئان چووبێتە ناو ئایەتەکانەوە. بەوەش هەرچی ئایەت هەیە، نیشانەی پرسیاری لە سەر دادەندرێ و چی ڕیس هەیە، بە تەفسیر و لێکدانەوەوە، دەبنەوە بە خوری و بە سەر زاناکانەوە دەبێتە ئەرک کە سەرلەنوێ بە کۆکردنەوە و ڕێکخستنەوە و لێکدانەوەی قورئاندا بچنەوە.

سەیر لەوەدایە خەڵکانێک هەن، بۆ بەرگریکردن لە قورئان یا بۆ مەبەستێک کە من پەی پێ نابەم، گوتوویانە: بەر لەوەی قورئان دابەزێ، ئیمرٶلقەیس، بە زمانی قورئان دواوە. ئەوەش دەکاتەوە "سووچ لە قەباحەت خراپتر" و پلەی پێغەمبەرایەتی بە ئیمرٶلقەیس دەدا. خوێنەوارانی سەر بە ئیسلامیش، لە بری ئەوەی بە شێوەی عاقڵانە بەرگری بکەن، هێرش دەبەن و بەوەش قوڕەکە خەستتر دەکەن و کارەکەشیان دەبێتە لاملی و هیچی دی. دەڵێن: ئەوانەی ئەو درۆیانە دەکەن، سەر بە جوو و "نصاری" و شتی لەو بابەتانەن. خودا دەزانێ کە من نە جووم و نە نەسارا و نە جەبهەم لە خواو قورئان و ئیسلام گرتووە و بە بێ خوداش، یەک دەقیقە هەڵناکەم، بەڵام شتێ عەقڵ نەیبڕێ ناتوانم لەبەر خاتری کەس، تەنانەت باوەڕی خۆشم، دەستی بۆ بە گەردندا بدەم، ئیدی لێکچوون لە نێوان شیعرەکان و ئایەتەکاندا هەبێ یا نەبێ.

بەڵام گەلۆ!... تاها حوسێن شایەدێکی باشی ئەو بابەتەیە، ئەویش ئەگەر توندڕەوەکان قەبووڵیان بێ زەندیقێکی وا بە شایەد بگرن!. ئاخر (تاها حوسێن)ێک کە خاوەنی شیعری (هل كنت اعبد الشيطان) بێ، چۆن بە شایەد قەبووڵی دەکەن؟. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا، کەس ناتوانێ هاشا لە شارەزایی تاها حوسێن بکا لە بواری مێژوو و ئەدەبیی عارەبی و زمانەوانیدا و کەسیش ناتوانێ وەک سەرچاوەیەک فەرامۆشی بکا یا ئاماژەی پێ نەکا.

با ئەو بەڕێزانەی بە لێکچوونی شیعری ئیمروئلقەیس و ئایەتەکان ناڕەحەتن، بە دەم ئیستیغفارەوە گوێ لە تاها حوسێن بگرن یا بە هەندێ لە نووسینە مێژوویی و ئەدەبییەکانیدا بچنەوە. ئەو دەڵێ: 

"زۆرینەی هەرە زۆری ئەوەی پێی دەڵێین شیعری جاهیلی، پەیوەندییان بە جاهلییەوە نییە، بەڵکو دوای سەرهەڵدانی ئیسلام داهێندراو و خولقێندراوون و ئەوەندەی تەعبیر لە ژیانی موسوڵمان دەکەن، تەعبیر لە جاهیلی ناکەن. خەریکە لەوە بێگومان بم ئەوەی لە شیعری جاهیلی ماوەتەوە، نە چ بەهایەکی هەیە نە دەلالەت لە هیچ دەکا و بۆ لێکدانەوەی ئەدەبی سەردەمی جاهیلی پشتی پێ نابەسترێ. من دەزانم ئەم ئەنجامگیرییەم چەند مەترسیدارە، بەڵام لە سەلماندنی دوودڵ نیم. لەوەشدا هەست بە لاوازی ناکام پێت بڵێم: ئەوانەی لە بارەی شیعری ئیمروئلقەیس یا تورفەی کوڕی کەلسووم یا عەنتەرەوە دەیخوێنیت، فڕیان بە سەر ئەو کەسانەوە نییە، بەڵکو لە داهێنانی ئەعراب یا داستانچییەکان یا تەفسیرکەرانن. دەزانم سەردەمی جاهیلی بزر نییە بەڵام بە مەرجێ پشت بە قورئان ببەستین نەک بە شیعرەکان".

لە سەردەمی ئەمەوییەکاندا، کە خەڵکی سەیروسەمەرە دەسەڵاتدار بوون، عارەب لە نەزانیدا نقووم ببوون و هەر خەریکی تاڵان و کوشتن بوون، کەچی فارسەکان، کە خاوەنی شارستانەتیی ڕەگداکوتاو بوون، لە چاو عارەبەوە، مێژویەکی پڕ شانازییان هەبوو. جا چۆن دەبوو ژێردەسەتە لە دەسەڵاتدار لەپێشتر بێ؟!. عارەبە شارەزاکانی ئەو دەمە، حەکایەتبێژان و تەفسیرکەران و ڕەوانبێژان، وەخۆ کەوتن و هەندێ شیعریان داهێنا و تەنانەت ناوی شاعیرەکانیش هەر لە داهێنانی خۆیان بووە، یا ناوی بزریان زەق کردۆتەوە: ئەوەش ئەدەبی بەرزی جاهیلی!!.

خۆ عەشرەتە عارەبەکان لە ناو خۆیاندا ئەو بابەتە ململانێیەیان هەبوو... ئیتر کە ململانێ بوو بەوەی خۆیان لەگەڵ عەجەم و ڕوومدا بەراورد بکەن، زۆر لە دواوە بوون، بۆیە وەخۆکەوتن و ئەو بوختانانەیان بە خۆیانەوە کرد.

لەبەر ئەوە، من باوەڕی تەواووم بە بۆچوونەکەی تاها حوسێن هەیە و دەڵێم (اقتربت الساعة وانشق القمر) و (اذا زلزلت الارض زلزالها) و (قتل الانسان ما اکفرە)ی شعرەکان، لە قورئان وەرگیراوون و لە سەر (ئیمرٶالقەیس) تاپۆ کراوون و کراوون بە موڵکی عارەبی جاهیلی و ئێستاش ئەو شتە هەڵبەستراوانەی خۆیان، وەک زۆر شتی تری هەڵبەستراو، خراپ بە سەر خۆیاندا شکاونەتەوە.

با دەرگای خوێندنگەکان دانەخرێن

"مامۆستا، لە پلەی پێغەمبەرایەتییەوە نزیکە". ئەمە ئەو باتە بوو، کە دەبوو لە خوێندنگە وەک پەخشان، بە عارەبی بینووسین. پێم وایە دەقاودەق وایە... مامۆستا، مەیلەو پێغەمبەرە و شایستەی ئەو پلە بەرزەیە. بەڵام دەکرێ مامۆستا پشت لە ئوممەتی خۆی بکا؟.

مامۆستاکانیش، وەک توێژەکانی تری کۆمەڵگە، نەک هەر غەدر، بەڵکو خیانەتیشیان لێ دەکرێ. ئەی ئەو پێشمەرگەیەی لە بەرەکانی شەڕدایە و پارەی کرێی ئۆتۆمبیلی نییە پێی بگەڕێتەوە ناو ماڵ و منداڵی خۆی، غەدری لێ نەکراوە؟. دایکی شەهید و کەمئەندامان، غەدریان لێ نەکراوە؟! فەرمانبەر و کاسبکار غەدریان لێ نەکراوە؟!. ئەی نەخۆشەکان؟. ئەی کەسوکاری ئەو فێرخوازانەی لە خوێندن بێبەش دەکرێن، لە دوو لاوە غەدریان لێ ناکرێ؟. پێشمەرگەی دێرین، کە هەر یەکە و بە قەدەر چیایەک هیوا لە دڵیدا بوو دەستخەڕۆ دران، خیانەتیان لێ نەکرا؟!. ئاخر جگە لە بازنەیەکی تەنگی دەوروبەری بەرپرسەکان، کێ لە باشووری کوردستاندا غەدری لێ نەکراوە؟. ئەم بەرپرسانە چییان هێشت وێرانی نەکەن؟!. خواردن؟! دەرمان؟!. ئاین؟! نەریت؟! ئاواتی سەرفرازی؟! تاقیگە و نەخۆشخانە؟!. چییان هێشت؟!.

کورد پێویستە بە جۆرێکی تر بیر بکاتەوە: هەموومان، بە مامۆستا و خوێندکار و فەرمانبەر و کاسبکار و پێشمەرگە و بێکارەوە، بە بەردەوامی خیانەتمان لێ دەکرێ و لە هەمان کاتدا، ڕۆژ بە ڕۆژ دزی ملیاردێر و ملیۆنێری زیاتر لە وڵاتەکەماندا ئاشکرا دەبن و باڵەخانە و بازاڕی برپرسانیش، وەک قەبارەی فایلە ڕەشەکانیان، بەرزتر و فرەوانتر دەبن!.

مامۆستایان پێیان وایە ئیدی دایکان و باوکانی ئەو منداڵانەی کە لە خوێندن بێبەش دەکرێن، تەختوبەختی دەسەڵاتداران دەهەژێنن و ناچاریان دەکەن بێنە سەر خەت؟!. نا، بەوە نایەنە سەر خەت!. خۆپیشاندان و مانگرتنی مامۆستایان، ئامانجی بەرپرسانن. خۆ داخستنی دەرگای خوێندنگە، منداڵە نازدارەکانی خۆیان لە خوێندن بێ بەش ناکا و خۆپیشاندان، مادام زەرەری بۆ ملیۆنە دۆلارەکانیان و تەلارەکانیان و بازرگانییە "نەخۆشکەر" و نەخۆشخانە دەرماندەرەکانیان نییە، با هەر بۆ خۆی بەردەوام بێ!. منداڵی ئەوان، هەم خوێندنگەی تایبەتییان هەیە، هەم مامۆستای تایبەتی!. ئەوەی بێبەش دەبێ، منداڵانی خۆمانن، بە مامۆستا و پێشمەرگە و فەرمانبەر و کرێکار و کاسبکارەوە. ئەوەشی ئێستا دەکرێ، بە لای بەرژەوەندیی دەسەڵاتداراندا دەشکێتەوە، چونکە هەر ئەو منداڵانەی کە لە خوێندن بێبەش دەبن، سبەینێ بۆیان دەبنە حیمایە و بەرگرییان لێ دەکەن. دەبنە "ئەمن" و باوکە برسییەکانی خۆیان بە گرت دەدەن و خۆپیشاندەران دارکاری دەکەن!. ئەوەی دەبێ مان بگرێ و خۆپیشاندان بکا، هەموو توێژەکانی ترە تەنها مامۆستاکان نەبێ.

پێویستە مامۆستا بەڕێزەکان بە جۆرێکی تر بیر بکەنەوە: ئەوە خوێندنگە نییە مەعاشی ئەوانی بڕیوە!. ئەوە کەسوکاری ئەو منداڵە بەشخوراوانە نییە کە مەعاشی بڕیوون. ئەوەی مەعاشی بڕیوون، لە جێیەکی ترە. لە جێیەکن، مامۆستایان ناچن بەرانبەریان خۆپیشاندان بکەن یا بەردێ لە پەنجەرەکانیان بگرن!. ئەوەی مەعاش دەبڕێ، گرێبەندی نەوت ئیمزا دەکا و بە تانکەر و بۆڕی، بە لای خۆپیشاندەراندا تێیدەپەڕێنێ. منداڵی کورد چ تاوانێکیان هەیە، لە سەر نانبڕینەوە، کۆڵەواریش بکرێن؟!.

منداڵی کورد، لە بنەڕەتدا غەدرلێکراوون. با بامۆستایانیش غەدری تریان لێ نەکەن... ئاخر منداڵان، ئەگەر ئوممەتیشیان نەبن، جگەرگۆشەی خۆیانن.

پێویستە بۆ دابینکردنی بژێوی مامۆستایان، دایک و باوکان لە خەمدا بن و خۆپیشاندان بکەن، نەک مامۆستایان!.

لەگەڵ ڕێز و پشتگیری و هاوخەمیمدا بۆ مامۆستایان.

کورد گۆچانێکی دەوێ

ڕووی قسەم لە کەسێکی دیاریکراو نییە: کاکە موسوڵمان بە، بەڵام بۆچی میللەتی خۆت بە سووک و بچووک دەزانیت؟! فەرزە؟!. ئایەتە؟!. حەدیسە؟!. ئایە عارەب کە وەستای بت بوون، بە هەوەسی خۆیان و بە بێ شەڕ بوون بە موسوڵمان تا لە کوردت بوێ بەرانبەر لەشکری عارەب بەرگری نەکردایە؟!. خۆ مەلا هەمیشە پێشڕەو بووە و دە تەماشای مەلایەکی کورد بکە کە لە (دیوان!)ێکدا، کە ساڵی ١٩٧٠ چاپ کراوە چ دەڵێ:

هەموو زرێپۆش کوردانی بێدین

هاتە خوارەوە فەڕوحی لەعین

(فەڕووحی لەعین)یش پاشایەکی کورد بووە و شەڕی لەشکری عارەبی کردووە.

ئەوە وا. ئێستاش، حەفتا ساڵە کورد لە خشتە دەبرێ. میللەتێک ٧٠ ساڵ فێڵی لێ بکرێ، نەک هەر سەر لە گەمەی سیاسەت دەرناکات، ئەگەر نۆڕیسکانیش بزانێ زۆرە. ئاخر لە ساڵی ١٩٧٠وە تا ساڵی ١٩٧٤، سێ یا چوار جار پیلانی کوشتن لە مەلا مستەفا کرا، بەڵام بە درێژایی ١٩٧٤ کە ناوچەی چۆمان و ناوپردان ئاگری گرتبوو، یەک ساچمە بەر مەکتەبی سیاسی نەکەوت!! هەی هەی!!. دەنیا ئەنفال بوو بەڵام سەرکردایەتی حیزبەکان پروشکیان بەر نەکەوت!. ئەیییی!. کوردی قوڕبەسەر لاقی لە ڕیخەڵۆکی خۆی ئاڵاوە و گوناحە لۆمەی بکرێ.

کورد کوێر کراوە، کوێر... گۆچانێک بدەرە دەستییەوە، عەزیزم!.